Pryderon am ddiogelwch cronfa ynni batris ger Wrecsam
- Cyhoeddwyd
Mae ymgyrchwyr yn ofni y gallai'r safle achosi risg o dân
Mae ymgyrchwyr ger Wrecsam yn dweud eu bod yn pryderu am gynllun ar gyfer cronfa ynni batris mawr yn agos i'w pentref.
Bwriad cwmni ynni adnewyddadwy Innova yw adeiladu cyfleuster 400MW ar safle maes glas ger yr A483 yn Rhostyllen.
Ond mae rhai trigolion lleol yn ofni y gallai'r safle achosi risg o dân a ffrwydrad sylweddol gan arwain at ddifrod amgylcheddol.
Dywedodd y datblygwr fod y cynlluniau wedi lleihau o ran maint o ganlyniad i ymateb trigolion lleol a'i fod yn cymryd diogelwch o ddifrif.
Dydy Innova ddim wedi cyflwyno cais cynllunio hyd yma, ond roedd yna digwyddiad ymgysylltu cymunedol fis Mai, pan oedd y cynlluniau ar gyfer y safle yn fwy - 1,025MW.
Mewn ymateb, cafodd grŵp ymgyrchu lleol ei sefydlu i wrthwynebu'r cynigion.
Mae Kevin Williams yn poeni am yr effaith posib ar Rostyllen pe bai yna dân ar y safle
Yn ôl Kevin Williams, sy'n byw yn Rhostyllen ac yn aelod o'r grŵp ymgyrchu, mae eu gwaith ymchwil nhw yn awgrymu bod y batris yma yn gallu mynd ar dân, neu ffrwydro.
"Oedd 'ne ddim sôn am hynny pan nethon nhw ddod i'n gweld ni," meddai.
"A rhyw 300 llath lawr y ffordd mae 'ne bentre' efo ysgol feithrin, ysgol gynradd, poblogaeth o ryw 2,000. Mae 'ne bentre' arall, Rhosllannerchrugog, rhyw ddwy filltir i ffwrdd. 'Den ni'n ymyl ffordd ddeuol.
"A 'den ni'n poeni os fyse'r batris 'ma'n ffrwydro ac yn mynd ar dân, fyse'n cael effaith fawr ar y pentre'."
Ychwanegodd Mr Williams: "Fyse raid i bobl adael eu tai nhw tra mae'r tân yn cael ei ddiffodd, ac o be' 'den ni'n gweld, mae'n cymryd dyddie' a miliynau o litrau o ddŵr i ddiffodd y tannau yma."
Dyma'r fath o fatris fyddai'n cael eu storio ar y safle ger Rhostyllen
Mae cronfeydd ynni batri yn cael eu hystyried yn rhan bwysig o leihau allyriadau carbon gyda dros 90 o safleoedd llai ledled y Deyrnas Unedig.
Maen nhw'n storio trydan o ffynonellau ynni adnewyddadwy, ac yn ei ryddhau pan nad ydy'r ffynonellau hynny'n cynhyrchu pŵer.
Ond mae tanau a ffrwydradau wedi cael eu hadrodd ledled y byd gan gynnwys un ar safle 20MW yn Lerpwl yn 2020.
Daeth adroddiad gan Wasanaeth Tân ac Achub Glannau Mersi i'r casgliad fod y digwyddiad - "y cyntaf" o'r math hwn yn y DU - wedi ei achosi gan "rediad thermol" gan arwain at "ddigwyddiad ffrwydrol sylweddol".
Mae Cyngor y Penaethiaid Tân yn annog datblygwyr i ymgysylltu'n gynnar â gwasanaethau tân lleol yn y broses gynllunio, ond dydy hynny ddim hyn yn ofyniad statudol.